niedziela, 16 września 2007

Friedensreich Hundertwasser

Friedensreich Hundertwasser, właściwie Friedrich Stowasser urodził się 15 grudnia 1928 w Wiedniu, a zmarł 19 lutego 2000 roku.

Ten jeden z najbardziej kontrowersyjnych twórców minionego stulecia, nazywany był „królem o pięciu skórach”. Według Hundertwassera każdy człowiek ma pięć skór: skórę naturalną, ubranie, dom, środowisko społeczne i planetę, które odkrywa w poszczególnych etapach swojego życia.

W roku 1953 po raz pierwszy w pracach Hundertwassera pojawia się charakterystyczny element jego późniejszej twórczości, mianowicie spirala. Friedensreich Hundertwasser nienawidził linii prostej, uważał ją za niemoralną i bezbożną, co wiele razy podkreślał w swoich przemówieniach, manifestach i happeningach. Hundertwassera używał bardzo niekonwencjonalnych i radykalnych metod do zilustrowania swoich poglądów, co spotykało się często z zupełnym brakiem zrozumienia i ostrą krytyką.

W jednym ze swoich manifestów: „Prawo Twojego okna – Twój obowiązek wobec drzewa”, Hundertwasser zwracał się do ludzi kreatywnych: Masz prawo kształtować swój własny gust, tak daleko jak sięga Twoja ręka, Twoje okno czy fasada. Artysta uważał, że ulice i dachy powinny być zadrzewione, ponieważ w miastach powinna być możliwość oddychania powietrzem z lasów. Uważał, że człowiek powinien żyć w zgodzie z naturą. [źródło]

Rada miejska Wiednia zwróciła się do Hundertwassera z prośbą o wybudowanie domów komunalnych na rogu Lowegasse. Wcześniej Hundertwasser często malował domy, które później znajdowały odzwierciedlenie w rzeczywistości. Charakterystyczne elementy architektury Hundertwassera to przede wszystkim: nieregularnie umiejscowione okna, barokowe kolumnady, kopuły, kolorowe mozaiki, a także obowiązkowa obecność roślinności w przestrzeniach architektonicznych. W jego domach każde mieszkanie miało inny kolor, każde było odrębną, niezależną częścią całości. W budynku, oprócz mieszkań, znalazły się także: gabinet lekarski, pralnia, sala zabaw dla dzieci, sklepy, restauracja, kawiarnia i oczywiście tarasy leśne, a także ogród zimowy. Każdy dom liczył 50 mieszkań. Dzień otwarcia domów stworzonych przez Hundertwassera zaplanowano na 8 września 1985 roku. Już pierwszego dnia w kolejce do zwiedzania ustawiło się 70 000 chętnych. Dom ów stał się symbolem postmodernistycznego Wiednia.

Przez kolejne 15 lat Hundertwasser wykonał około pięćdziesięciu projektów, z czego połowa została zrealizowana.Oprócz budynków mieszkalnych Hundertwasser na swoim koncie ma projekt spalarni śmieci i miejskiej ciepłowni w Spittelau (1988-1992). Ciekawostką jest fakt, iż poziom dwutlenku węgla, który uwalnia elektrownia, wynosi zaledwie 0,1g na rok. Zainteresowanie technologiami ekologicznymi i energooszczędnymi spowodowało, że jego projekty powstawały w oparciu o firmy posiadające odpowiednie materiały budowlane, jak YTONG i SILKA firmy Xella.

W grudniu 1999 roku połączono na lini wschód-zachód miasta Uelzen i Stendal. Wilheliamski dworzec i perony z 1888 roku zostały gruntownie przeprojektowane przez Friedensreicha Hundertwassera. Celem było stworzenie obiektu atrakcyjnego artystycznie i funkcjonalnego ekologicznie.

Niesamowitym projektem Hundertwassera była wioska w Blumau, we wschodniej Styrii. Otwarta została 10 maja 1997 roku. Praca nad tym projektem trwała 7 lat. Wioska jest przykładem idealnej harmonii między człowiekiem a naturą. Ma powierzchnię 35 hektarów, 250 pokoi, 2 baseny, 5 łaźni termalnych. Miejsce do spacerów znajduje się na terenie całego kompleksu, łącznie z trawiastymi dachami. W Blumau znajduje się 5 typów domów: dom-kopiec, dom z trawiastym dachem, dom-fosa, dom-taras oraz dom-łąka. W marcu 1998 Hundertwasser otrzymał nagrodę zasług specjalnych dla turystyki przyznawaną przez Związek Niemieckich Dziennikarzy Turystycznych. [źródło]

Dom fundacji Ronald McDonald w Grugapark w Essen był ostatnim projektem Friedensreicha Hundertwassera. Faliste kształty, bogactwo kolorów, naturalne zaokrąglenia, łąka na dachu. Wygląda, jakby dosłownie wyrósł pośród niewielkich zielonych pagórków. Dom Ronald McDonald jest jednak dziełem ludzkiej ręki. Do jego budowy użyto materiałów SILKA i YTONG.

Pomysł połączenia działalności fundacji Ronald McDonald z wyrafinowaną estetyką Hundertwassera narodził się w roku 1999, gdy Manfred Welzel, dyrektor niemieckiej McDonalds Kinderhilfe zobaczył projekty architektoniczne Hundertwassera. Welzel spytał artystę, czy byłoby możliwe zbudowanie takiego domu w Essen, który następnie sam wybrał spośród wielu propozycji Grunapark jako lokalizację. Hundertwasserowi spodobało się przypominające krater ukształtowanie terenu. Chronione położenie odpowiadać miało potrzebom rodzin szukających azylu i poczucia bezpieczeństwa.

Wśród firm wspierających realizację projektu Hudnertwassera znalazła się również Xella. Gdy Jan Buck Emden, ówczesny dyrektor Xella Kalksteine GmbH, dowiedział się na jednej z imprez dobroczynnych o planach wybudowania domu przy Klinice Uniwersyteckiej w Essen, spontanicznie obiecał fundacji Ronald McDonald wsparcie w postaci materiałów budowlanych o wartości 10.000 euro. Połowę tej kwoty przeznaczono na bloczki SILKA a drugą połowę na bloczki YTONG – znakomite fundamenty dla domu, którego mury w całości wykonano z produktów Xella, produktów odzwierciedlających społeczne, ekologiczne i energooszczędne oczekiwania współczesnego społeczeństwa.

Można by pomyśleć, że postawienie takiego niezwykłego, cechującego się indywidualizmem domu było wyjątkowo skomplikowanym przedsięwzięciem. W końcu indywidualność nie jest głównym wyróżnikiem bloczków budowlanych, które nie są ani nierówne, ani kolorowe a wprost przeciwnie – perfekcyjnie wymierzone i jednakowe. Bloczki YTONG i SILKA udowodniły jednak, że można z nich zbudować nawet „krzywe” domy, nawet łącząc je w autorskim Systemie 20 cm Xella.

Ostatni projekt Friedensreicha Hundertwassera wykonany z materiałów Xella na pewno przejdzie do historii. Ten niezwykły i radośnie kolorowy dom powstał jednak z bardzo poważnego powodu. Jest on tymczasowym miejscem pobytu dla rodzin ciężko chorych dzieci leczonych w Klinice Uniwersyteckiej w Essen. Fundacja Ronald McDonald stworzyła ten dom, wychodząc ze słusznego założenia, że w czasie choroby nic nie jest dzieciom potrzebne bardziej, niż bliskość i wsparcie rodziców oraz rodzeństwa. Fundacja prowadzi w Niemczech 15 takich domów, ale ten w Essen jest szczególny. Zamiast linii prostych dominują tutaj łuki i krzywizny a fasada przypomina nieregularną kolorową mozaikę. Każde ze 148 okien jest inne. Nawet podłogi nie są tutaj zupełnie płaskie - gdzieniegdzie ozdobiono je płytkami, które przedstawiają kałuże i liście. Nad budynkiem góruje wieża z pozłacaną kopułą, podkreślając, że oto mamy do czynienia z triumfem indywidualności, fantazji i kreatywności.

Brak komentarzy: